Καρκινογόνος αμίαντος από τις Σκουριές: Ο αόρατος εχθρός πάνω από την πόλη της Θεσσαλονίκης

https://youtu.be/aWfk5o_s-iQ

Καρκινογόνος αμύαντος ένας “αόρατος” εχθρός πάνω από την πόλη της Θεσσαλονίκης. Μπορεί να ακουστεί υπερβολικό, μπορεί να ακουστεί ως πανικός, ωστόσο, δεν είναι αυτή η πρόθεσή μας.

Εκείνο που πρέπει να πληροφορηθούν οι πολίτες της Θεσσαλονίκης, είναι το γεγονός ότι το ΙΓΜΕ έχει επιβεβαιώσει την ύπαρξη αμίαντου στο μετάλλευμα και τα στείρα Σκουριών (το Σεπτέμβριο του 2014.

Ο αμίαντος είναι μια καρκινογόνα ουσία που μένει στον οργανισμό και μπορεί να εκδηλώσει όποιος τον αναπνεύσει καρκίνο κι έπειτα από 20 ως και 40 χρόνια. Μπορεί αυτό να είναι ένα γεγονός όπου όσοι είναι τώρα 40 ετών να μην το δώσουν μεγάλη σημασία, ωστόσο, εκείνο που θα πρέπει να σκεφτούν είναι τα παιδιά τους.

Στη χτεσινή εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο ΤΑΚΙΜ και είχε ως θέμα: “Σκουριές – Καρκινογόνος αμίαντος από την εξόρυξη” δόθηκαν εξηγήσεις τι είναι ο αμίαντος και πως μπορεί να φτάσει στη Θεσσαλονίκη.

Ο αμίαντος είναι μια καρκινογόνος ουσία που θα “ταξιδέψει” στη Θεσσαλονίκη από τη Χαλκιδική όταν φυσάει ανατολικά.

Ο συνάδελφος δημοσιογράφος, Στέλιος Νικητόπουλος, ο οποίος έχει ασχοληθεί αρκετά με το ζήτημα των Σκουριών ήταν εκείνος που άνοιξε την εκδήλωση. Στην ομιλία του εξήγησε για τον αμίαντο, γι’αυτη την καρκινογόνο ουσία. Έφερε ως παράδειγμα την ΕΛΛΕΝΙΤ. Το εργοστάσιο που ευθύνεται για το θάνατο 72 εργατών και αναρίθητων κατοίκων.

“Το 1961 σε έκταση 100 στρεμμάτων, εγκαινιάστηκε το εργοστάσιο παραγωγής αμιαντοτσιμέντου «Ελλενίτ» στην Νέα Λάμψακο. Αρχικά απασχολούσε 250 εργαζόμενους σε όλα τα στάδια παραγωγής, οι οποίοι όμως δεν γνώριζαν απολύτως τίποτα για τις επιπτώσεις του αμίαντου στην υγεία.

Τι κι αν η πρώτη επιστημονική έρευνα για τις συνέπειες του αμίαντου έγινε το 1898; Στην Ευρώπη και την Ελλάδα έπρεπε να περάσει περίπου ένας αιώνας για να αποφασισθεί η απόσυρσή του. Από τους εργαζόμενους στο καρκινογόνο εργοστάσιο της Ελλενίτ, 72 άτομα έχασαν τη ζωή τους από αμιάντωση ή από διάφορες μορφές καρκίνου.

Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα πόσοι πέθαναν από τους κατοίκους της Λάμψακου, που κατοικούσαν σε μικρή απόσταση από το εργοστάσιο. Τα φουγάρα που κάθε βράδυ κάπνιζαν με νέφος αμίαντου την ατμόσφαιρα επιβάρυναν καθοριστικά την υγεία των κατοίκων του χωριού.

Μέχρι και 1978 δεν υπήρχε καμία ενημέρωση για την επικινδυνότητα του αμίαντου. Στις αρχές της δεκαετίας του ’80 πήγαιναν μαζικά στα νοσοκομεία με αναπνευστικά προβλήματα, όπου διαπιστώνονταν οι θανατηφόρες παθήσεις τους. Τότε ήρθαν οι πρώτες οδηγίες που προειδοποιούσαν για τον αμίαντο.

Η εταιρεία Ελλενίτ όμως, ποτέ δεν παραδέχθηκε ότι ο αμίαντος ήταν καρκινογόνος. Από το 1985, οι συγγενείς των θυμάτων άρχισαν δικαστικό αγώνα και μετά από δέκα χρόνια δικαιώθηκαν. Όταν το δικαστήριο ζήτησε να εξεταστούν οι εργάτες στα νοσοκομεία, οι γιατροί διέγνωσαν ποσοστό αναπηρίας από 93% – 95%. Το εργοστάσιο έκλεισε τελικά το 1990 και πρόσφατα το εργοστάσιο κατεδαφίστηκε και τα μπάζα του απομακρύνθηκαν. Ο εφιάλτης του καρκίνου όμως ακόμη ταλαιπωρεί εργαζόμενους και κατοίκους….

Ο καθηγητής γεωλογίας, Σαράντης Δημητριάδης, εξήγησε πως δεν είναι μόνο ο αμίαντος αλλά και το κρυσταλλικό πυρίτιο (χαλαζίας).

Τόνισε πως είναι καρκινογόνες ουσίες και πως όσο πιο βαθιά περάσει στα πνευμόνια ενός ανθρώπου τόσο πιο επικίνδυνο είναι. “Η συσσώρευση στον οργανισμό μπορεί να είναι αιτία για καρκίνους μετά από χρόνια”.

Ο κ. Δημητριάδης εξήγησε με αριθμούς, από την ίδια τη μελέτη της εταιρίας, πόσες χιλιάδες τόνοι σκόνης θα υπάρχουν ανά ώρα η οποία θα βρίσκεται στον αέρα. Οι αριθμοί ήταν σοκαριστικοί.

Και δεν είναι μόνο η σκόνη, καρκινογόνες ουσες έχουν και τα απόβλητα. “Υποτίθεται ότι είναι ξηρά, όμως, θα είναι εκτεθειμένα δεκάδες εκατομμύρια. Θα βρέχονται από τη βροχή, κι όταν φυσάει θα είναι εκεί”.

Ωστόσο ο νόμος, διασφαλίζει μόνο τους εργαζομένους. Να σημειωθεί πως: Η πρώτη επίσημη αναφορά, από δημόσια υπηρεσία, στην ύπαρξη αμιάντου στο μετάλλευμα και τα στείρα των Σκουριών έγινε το Σεπτέμβρη του 2014, με τον ειδικό όρο (9) της απόφασης Έγκρισης Προσαρτήματος 3 “Τεχνική μελέτη εγκαταστάσεων διαχείρισης εξορυκτικών αποβλήτων υποέργου Σκουριών” (17.09.2014):

“Παρότι τα αποτελέσματα της Έκθεσης του Πανεπιστημίου Αθηνών επί της ύπαρξης αμιαντόμορφων αμφιβόλων σε πυρήνες γεωτρήσεων από το κοίτασμα Σκουριών είναι αρνητικά και επειδή η Ελληνικός Χρυσός οφείλει να διασφαλίσει πλήρως το εργασιακό περιβάλλον διότι, σύμφωνα με τη νομοθεσία, οι έρευνες που αφορούν στην ασφάλεια των εργαζομένων να γίνονται με μετρήσεις ινών αμιάντου στον αέρα του εργοταξίου και όχι σε μεταλλεύματα, τέλματα ή πετρώματα επί τόπου και σε φυσική κατάσταση, γι’αυτό να τηρούνται τα ακόλουθα προληπτικής φύσεως μέτρα για την υγεία των εργαζομένων, τόσο στους χώρους απόθεσης τελμάτων, όσο και γενικότερα στις Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Σκουριών.

Η απόφαση επιβάλλει:

“να γίνονται συνεχώς κατά τη διάρκεια του έργου μετρήσεις με χρήση οργάνων άμεσης καταγραφής, για αποτελέσματα σε πραγματικό χρόνο, κατά προτίμηση με προσωπικές δειγματοληπτικές συσκευές. Τα όργανα άμεσης καταγραφής να συνδέονται με ηχητική προειδοποίηση διακοπής της εργασίας και απομάκρυνσης των εργαζομένων. Σε οποιαδήποτε περίπτωση υπέρβασης ορίων να διακόπτονται άμεσα οι εργασίες και να ειδοποιείται η Επιθεώρηση Μεταλλείων…

Η παρουσία τρεμόλιθου ή ακτινόλιθου (σ.σ. αμιάντου) στο κοίτασμα να ελέγχεται στην πηγή με τη χρήση μέτρων ελέγχου της σκόνης κατά την εξόρυξη μεταφορά για να αποτραπεί εκπομπή ινών αμιάντου στην ατμόσφαιρα…

Να τηρείται σε κάθε περίπτωση με ιδιαίτερη προσοχή το π.δ. 212/2006 “Προστασία των εργαζοµένων που εκτίθενται σε αµίαντο κατά την εργασία”…”

Δηλαδή υπάρχει νόμος που επιβάλει την προστασία των εργαζομένων, θα πρέπει όμως, να υπάρξει και η προστασία των πολιτών. Διότι όταν στα 11 χρόνια της Eldorado θα γίνονται εκρήξεις σχεδόν κάθε μέρα (ίσως και δύο φορές τη μέρα) στο όρυγμα, αυτόματα σημαίνει πως η σκόνη θα είναι χιλιάδες τόνοι.Σκόνη που θα είναι στην ατμόσφαιρα, που θα επηρεάσει όχι μόνο τα κοντινά χωριά της Χαλκιδικής, αλλά όπως προείπαμε και την ίδια τη Θεσσαλονίκη. Σκόνη που θα “κάθετε” στις επιφάνειες.

Η Μαρία Καδόγλου από το Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων εξήγησε πως η μέθοδος μεταλλουργίας που χρησιμοποιεί στην Ελλάδα η Eldorado είναι εντελώς ακατάλληλη για τα μεταλλεύματα όπως της Χαλκιδικής.

Δεν είναι όμως, μόνο ο αμίαντος ή ο χαλαζίας. Υπάρχει και το αρσενικό.

“Σύμφωνα με την ίδια τη μελέτη τους θα έχουμε 20 χιλιάδες τόνους αεροποιημένου αρσενικού. Θα έχουμε σοβαρότατα προβλήματα υγείας”, επεσήμανε η κ. Καδόγλου.

Στη συνέχεια επεσήμανε πως: “Εάν υπάρξει επίσημη επιβεβαίωση από κρατική υπηρεσία δε θα μπορέσει να εγκριθεί το επενδυτικό σχέδιο. Πρέπει να αποδειχτεί πως η μέθοδος που χρησιμοποιεί η εταιρία δεν λειτουργεί. Το δημόσιο πρέπει να απαντήσει αν η μέθοδος είναι αποδεχτή ή όχι”.

Ωστόσο, αν και η Θεσσαλονίκη κινδυνεύει με τον αμίαντο που θα ταξιδεύει με τη σκόνη των Σκουριών, χωριά της Χαλκιδικής έχουν ήδη αρκετά προβλήματα.

Στη Στρατονίκη σκάβουν από κάτω. Στο παλιό μεταλλείο. Η εξόρυξη γίνεται με εκρηκτικά. Σπίτια ραγίζουν, τρύπες στους δρόμους. Να πούμε ότι το φαινόμενο ξεκίνησε το 2000 από την TVX και τώρα επιδεινώθηκε. Ο βασικότερος ύποπτος είναι τα φουρνέλα και κανείς δεν αναλαμβάνει την ευθύνη. Το χωριό έχει αφεθεί στη μοίρα του”.

Στη συνέχεια έγινε αναφορά για τα τρία φράγματα που θα δημιουργηθούν στη Χαλκιδική. Τα δύο από αυτά είναι στις Σκουριές, δίπλα σε ρήγμα.

Το πιο επικίνδυνο είναι αυτό που θέλουν να δημιουργήσουν στο Στρατώνι, το οποίο είναι πάνω σε ρήγμα και το 1932 είχε δώσει σεισμό 7 ρίχτερ κανι είχε καταστρέψει χωριά. Και είναι μόλις 1 χιλιόμετρο από τη θάλασσα. Το φράγμα αυτό θα έχει επικίνδυνα απόβλητα.

Ενα άλλο σημείο είναι το νερό. Το πιο πολύτιμο αγαθό. “Οσο στην ποιότητα τόσο και στην ποσότητα”, επεσήμανε η κα. Καδόγλου. “Είναι σοβαρά τα προβλήματα υδροδότησης”.

Υπάρχει όμως κι ένας αρχαιολογικός χώρος. Είναι από το 2ο αιώνα π.Χ. Τι θα γίνει με αυτόν τον χώρο; Εκείνο που μας προκάλεσε την περιέργεια όταν ακούσαμε για τον αρχαιολογικό χώρο, είναι πως συνεχίζονται οι εργασίες από τη στιγμή που η νομοθεσία στην Ελλάδα είναι σκληρή πάνω σ’αυτό το ζήτημα. Θα επανέλθουμε πάνω σ’αυτό το θέμα με νεώτερο ρεπορτάζ.

Ο Νίκος Αναστασιάδης από το Ξεκίνημα, και μέλος της Επιτροπής Αγώνα Θεσσαλονίκης ενάντια στην εξόρυξη χρυσού επεσήμανε πως πρέπει στο ίδιο το Κίνημα να γίνει μια μεγάλη δημόσια συζήτηση, για το όσα προηγήθηκαν, πως έφτασαν στο σήμερα, να ακουστούν τα σωστά και τα λάθη. Αναφέρθηκε στις κινήσεις που έκανε και τι αποφάσεις έχει να πάρει η κυβέρνηση. Εκείνο όμως, που τόνισε είναι πως “Η Θεσσαλονίκη πρέπει να καταλάβει ότι το πρόβλημα με την εξόρυξη στις Σκουριές είναι και δικό της”.

Πηγή: newreport.gr