ΕΘΝΙΚΟΤΗΤΑ - ΕΘΝΟΤΗΤΑ - ΥΠΗΚΟΟΤΗΤΑ- ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ.

Του Ναθαναήλ Αντίλαλου

Ας τα δούμε εν συντομία.

ΝΑΤIONALITY = Υπηκοότητα ή Ιθαγένεια = Νομικός όρος. Δηλώνει ποιού κράτους είσαι υπήκοος, ποιανού κράτους τους νόμους υπακούς, με ποιό κράτος έχεις νομικά πάρε-δώσε, που είσαι γραμμένος, κτλ. Αναφέρεται στην ταυτότητα και στο διαβατήριο. Στην Ελλάδα, πλέον, χρησιμοποιούμε επίσημα τον όρο Ιθαγένεια για να μεταφράσουμε το Nationality καθώς το Υπηκοότητα παραπέμπει σε βασίλειο (π.χ. Βασίλειον της Ελλάδος) ή αυταρχικά καθεστώτα και γενικά την εποχή πριν την Μεταπολίτευση. Η ακριβής ετυμολογία της λέξης ''ιθαγένεια'' (ιθύς+γένος) δεν παίζει κανένα ρόλο στην περίπτωσή μας, είναι απλά η μετάφραση του Nationality. Δεν δείχνει πάππου προς πάππου καταγωγή, δείχνει απλά σε ποιό κράτος υπάγεσαι.

Όσον αφορά το πρόσωπο δεν λέμε την λέξη ιθαγενής (γιατί παραπέμπει σε εκτός Ευρασίας αυτόχθονες λαούς), αλλά την λέξη υπήκοος. Άρα είσαι π.χ ένας Γερμανός υπήκοος και έχεις γερμανική ιθαγένεια, δηλαδή γερμανικό Νationality.

ETHNICITY = Εθνικότητα = Ηθικός όρος. Χωρίς καμία νομική ισχύ. Έχει να κάνει με το πού νιώθει ότι ανήκει εθνοτικά ένα πρόσωπο. Μπορεί να είναι οτιδήποτε. 

Κάποιος μπορεί να είναι Αμερικάνος υπήκοος, με αμερικάνικο διαβατήριο. Λογίζεται και αντιμετωπίζεται ως Αμερικάνος υπήκοος. Ασχέτως αν νιώθει Έλληνας λόγω του οικογενειακού του ιστορικού ή για όποιον άλλο λόγο επιθυμεί. Κάποιος άλλος μπορεί να είναι Αλβανός υπήκοος, αλλά να νιώθει 'Ελληνας για τους λόγους του. 'Ολοι οι κάτοικοι της Ελβετίας νιώθουν εθνικά Ιταλοί, Γάλλοι ή Γερμανοί, αλλά λογίζονται ως Ελβετοί όσον αφορά το Nationality.

Εθνότητα = Ομάδα ατόμων κοινής εθνικής καταγωγής που συνήθως βρίσκονται ως υπο-ομάδα στα πλαίσια ενός κράτους που επικρατεί 'η έχει ταυτιστεί με άλλη εθνικότητα. Κάτι σαν εθνική μειονότητα.

Γενικά, μπορείς να νιώθεις ότι θες για την καταγωγή σου. Αν σε συλλάβουν όμως σε μια ξένη χώρα, ας πούμε, δεν θα σε ρωτήσουν άμα νιώθεις άπατρις, Τούρκος, Κούρδος, Κινέζος, Σαρακατσάνος, Πόντιος, Τσιγγάνος, Βλάχος, Κρητικός ή Ισπανορωσοεσκιμώος. Θα δούνε ''σε ποιό κράτος υπάγεσαι'', μόνο την υπηκοότητά σου, μόνο το Nationality. 

To Ethnicity δεν πρέπει να μπερδεύεται με το Nationality. Eιδικά όταν συζητάμε για θέματα όπως ιθαγένεια σε μετανάστες δεύτερης γενιάς, Μακεδονικό ζήτημα, κτλ.

Η Συμφωνία των Πρεσπών, μιλάει, προφανώς, για Nationality. Κάποιοι κύκλοι, συμπεριλαμβανομένης και της ΝΔ προεκλογικά, το μετέφραζαν εσκεμμένα "εθνικότητα'' για να πανικοβάλλουν τον κοσμάκη. ¨Δώσανε την μακεδονική εθνικότητα'', λέγανε, ''την μακεδονική εθνότητα (!)'' κτλ κτλ. Προς τιμήν τους, κάποια χαμηλόβαθμα στελέχη του κόμματος, που ασχολούνται με Νομική, αντέδρασαν και τους είπανε ''σοβαρευτείτε'' και το μαζέψανε προσωρινά.

Στην Συμφωνία λέει ότι η υπηκοότητα είναι ''Πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας''. Όσον αφορά την εθνικότητα, προφανώς δεν αναφέρει τίποτα και ισχύει ότι ισχύει παντού: ό,τι γουστάρει ο κάθε πολίτης.. Κυρίως εκεί νιώθουν Αλβανοί, Σλάβοι και Βούλγαροι. Έγινε δηλαδή ότι έγινε και με την Ελβετία, τις Η.Π.Α και ότι θα γίνεται σε όλα τα κράτη που θα φτιαχτούνε από εδώ και πέρα. Το Ελβετός, το Αμερικάνος και το Βορειομακεδόνας δεν σημαίνει εθνικότητα, είναι απλά δηλωτικό του μέρους που ζούνε.