Αντίδραση στην τριπλή καταπίεση

Του Χρίστου Γεωργούση

Δεν έχω τις δυνάμεις να επιχειρήσω βαθιά ανάλυση πολιτικοκοινωνικού χαρακτήρα. Η εξέγερση των φοιτητών εντάσσεται στις συνεχείς αναστατώσεις από παλιά, οι οποίες σταμάτησαν στη διάρκεια της δικτατορίας. Η εξέγερση των μαθητών αποτελεί μοναδικό φαινόμενο.

α) Παρά την βασιλεία της χούντας είχε περάσει ένας άνεμος αμφισβήτησης και στη χώρα μας που σιγά-σιγά ροκάνιζε τη δύναμη και τη σιγουριά της εξουσίας. Το ξύπνημα της νεολαίας της Αμερικής με τον πόλεμο του Βιετνάμ, η μεγάλη εξέγερση της νεολαίας στη Γαλλία το 1968, τα σπουδαία κινήματα των γυναικών, τα αιτήματα τη ερωτικής απελευθέρωσης, είχαν σπείρει σπόρους και στην Ελλάδα.

β) Πώς ήταν στη χώρα μας τα πράγματα; Τριπλή καταπίεση. Σχολείο με διορισμένους διευθυντές αρεστούς στις χούντες, με επιθεωρητές ορκισμένους εχθρούς της δημοκρατίας (πρόλαβα δύο τέτοιους), οικογένεια με φραγμούς και φόβους, κοινωνία σε φυλακή, όπου απαγορευόταν να χαίρεται κανείς και να συναντιέται με συνανθρώπους! Υποχρεωτικός εκκλησιασμός με παρουσίες! Και οι καθηγητές στα σχολεία μετρούσαν το μήκος της ποδιάς! Οι καταστάσεις της πίεσης και της ανελευθερίας ωριμάζουν πριν την ώρα τους τη νεολαία. 

γ) Βασική αρχή της διαπαιδαγώγησης ήταν: «Γύρευε τη δουλειά σου και μην ανακατεύεσαι. Κάτσε στ’ αυγά σου. Η πολιτική είναι για τους άλλους». Εδώ αντέδρασαν τα παιδιά.

δ) Οι μεγάλοι είχαν αποκοιμηθεί και συμβιβαστεί. Όσοι ήταν να αντιδράσουν είχαν ήδη σταλεί στη Γυάρο ή ήταν στις φυλακές. Υπήρξε λοιπόν ένα κενό που πήγαν να το καταλάβουν οι νέοι με ην εξέγερση.

ε) Στο ωραίο χτεσινό της κείμενο η Eleni Marina αναφέρθηκε στην ώσμωση μεταξύ φοιτητών μαθητών, στον αλληλοεπηρεασμό. Ο ένας επηρέασε τον άλλο. Σε πολλά σπίτια είχαν συγγενείς φυλακισμένους και εξόριστους, οπότε τα παιδιά έπαιρναν θέση, ακούγοντας κουβέντες εδώ κι εκεί.

στ) Τέλος είναι μέσα στον ψυχισμό των εφήβων να στρέφονται εκεί που τους γνέφει η τόλμη και η ελπίδα. Μεγάλο μέρος της νεολαίας δεν είχαν συνειδητοποιήσει τον κίνδυνο. Μέχρι πού μπορεί να φτάσει η εξουσία.